جای پارک در شهری مثل تهران به یه مشکل اساسی تبدیل شده.
واسه درک این موضوع احتیاجی به کنار هم گذاشتن اعداد و ارقام نیس.
کافیه نگاهی به سطح شهر بندازین و سری به خیابونهای شلوغ بزنین. جای پارکها و توقفهای دوبله و سوبله ماشینها خود نشون دهنده این مسئله س که تهران به جای پارک خیلی بیشتری نسبت به چیزی که حالا داره، نیازمنده.
طبق آماری که از طرف رئیس اتحادیه دارندگان تعمیرگاه، توقفگاه و پارکینگهای تهران در تابستون ۹۶ منتشر شده، تهران صد پارکینگ خصوصی و صد پارکینگ دولتی داره که اصلا جوابگوی ۳.۵ میلیون خودرویی که در سطح شهر تردد میکنن نیس و واسه حل این مشکل، به مساحت دست کم ۱۵۰۰ پارکینگ نیاز داره.
این موضوع نشون میدهد که هیچ تناسبی میان خودروهای سطح شهر، پارکینگها و حتی خیابونهای شهر وجود نداره. اما چه روشهایی واسه افزایش اندازه جای پارک یا کاهش خودروها در سطح شهر هست؟
ساخت پارکینگهای بیشتر
- مدت زمان زیادیه که دریافت پایانکار واسه ساختمونهای مسکونی به شرط داشتن پارکینگ به ازای هر واحد شده.
با این قانون، شهرداری تهران انگار تلاش میکنه قدمی در جهت افزایش پارکینگ در سطح معابر برداره، تا شهر رو از گسترش خودروهای پارکشده در امان نگه داره.
اما با نگاه به خیابونهای دور و برمون خیلی زود متوجه میشیم که پارکینگهای مسکونی، هرچند شرط لازم، اما کافی نیستن. - گزینه دیگه و البته سریعترین راه حل، ساخت پارکینگهای عمومی یا خصوصی بیشتر در سطح شهره. اما اون طور که از دلایل و قرائن پیداست، هیچ سازمان دولتی یا خصوصیای حاضر به انجام این کار نیس.
دلیل اصلی اون گران بودن زمین در شهری مانند تهرانه. قیمت بالای زمین باعث میشه تا ساخت پارکینگ از نظر اقتصادی بهصرفه نباشه. هزینه ساخت، نگهداری و تعمیرات یه پارکینگ بسیار بیشتر از هزینهایه که صاحبان خودروها واسه پارک کردن در اون میپردازند و این موضوع کار رو واسه پیدا کردن یه متولی سخت میکنه.
طبق برنامه پنجساله دوم شهرداری، تهران به ۶۰ هزار پارکینگ مسقف نیازمنده. اگه همه این پارکینگها طی این پنج سال آماده شن، میتوان گفت بخشی از مشکل جای پارک تو تهران حل میشه. اما این مشکل هماونقدر به قوت خود باقی می مونه و این ساختوسازه ها حکم مسکن رو داره.
حملونقل عمومی
روش دیگه واسه حل مشکل جای پارک که در واقع دو مشکل دیگه به نام آلودگی هوا و ترافیک رو هم حل میکنه، به کار گیری وسائط حملونقل عمومیه. خیلی از کارشناسان و مردم به کار گیری حملونقل عمومی رو تنها راهحل مشکلات ترافیک، آلودگی هوا و جای پارک میدانند. واقعیت اینجاس که سامانههای حملونقل عمومی همین حالا هم زیر بار فشار بسیاری هستن و اضافه شدن رانندگان خودروهای یدونهسرنشین و بقیه وسائط نقلیه این چنینی فشار دو چندانی به این سامانهها وارد میآورد. در این حالت میتوان به جرئت گفت که در آیندهای نه خیلی دور به کار گیری اتوبوسها و خطوط مترو تقریبا غیرممکن میشه چون که سرعت افزایش دستگاههای حملونقل به این خطوط و ناوگانها به اندازه سرعت پیوستن مردم به اونها نیس.
حملونقل عمومی هرچند ایدهآلترین گزینه واسه حل همه مشکلات مربوط به خودروها و حملونقل درونشهریه، اما با در نظر گرفتن زیرساختها نمیتوان توقع داشت که این سامانهها بتونن کل بار ترافیک درونشهری رو به دوش بکشن.
حملونقل هوشمند
براساس گزارش خبرگزاری «مهر» در سال جاری، روزانه بیشتر از ۵۰۰ هزار خودرو واسه پیدا کردن جای پارک مناسب، وقتی بین ۱۵ تا ۳۵ دقیقه وقت صرف میکنن.
طبق آمار دیگه که از طرف سازمان بهینهسازی مصرف سوخت در سال ۹۲ منتشر شده، نیم ساعت وقت واسه پیدا کردن جای پارک یه خودرو حدود ۲۲۵ هزار لیتر مصرف بنزین رو با خود داره.
با استناد به آمارهای ارائهشده میتوان اینجور نتیجه گرفت که هوشمندسازی حملونقل کلید حل مشکل جای پارک، آلودگی هوا و ترافیکه. اما چیجوری میتوان حملونقلی هوشمند داشت؟
هر روز که در خبرگزاریها، کانالهای تلگرامی و دیگه شبکههای اجتماعی میبچرخیم، شاید با یه اپلیکیشن جدید در بخش تاکسیهای آنلاین مواجه میشیم. اپلیکیشنهایی که همه کارکرد سادهای دارن، ایجاد پل ارتباطی میان رانندگان و مسافران. اسنپ گزینهایه که این روزا نام اونو زیاد میشنویم. این اپلیکیشن اونطور که مدیرانش ادعا میکنن، حالا بیشترین اندازه مسافر رو در طول روز به نسبت رقبایش، مانند تپسی و کارپینو، جابهجا میکنه. اما فارغ از این بحثهای رقابتی باید گفت اگه فرهنگ به کار گیری سامانههایی مثل اسنپ در بین مردم نهادینه شه کمک زیادی به حل مشکلات جای پارک و ترافیک می شه.
طبق اظهارات معاون اجرایی سازمان ترافیک وقت در سال ۹۳، بیشتر از ۲۰ درصد ترافیک تهران به واسطه خودروهایی تولید میشه که به دنبال جای پارک میگردند. به کار گیری اسنپ میتونه این رقم رو به شکل چشمگیری کم کنه.
با یه حساب سرانگشتی میتوان نتیجه گرفت که کرایه اسنپ میتونه توجیه منطقی داشته باشه. نیاز کمتر به جای پارک، ترافیک کمتر و هوای پاکتر امکاناتیه که میتوان در ازای پرداخت کرایه به سامانههای هوشمند حملونقل در بلندمدت به اونها رسید.