مجموعه خانقاه و بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی، یکی از دیدنی ترین مقصدهای گردشگری تاریخی استان سرسبز و دیدنی اردبیله که هرساله با استقبال صدها هزار گردشگر از داخل و خارج از ایران مواجه می شه تا بخشی از شکوه معماری ایرونی و اسلامی قدیمی دیار هزاران ساله رو در این مجموعه تاریخی ناظر باشن. اگه در نوروز ۹۷ قصد سفر به سرزمین چشمه بهشتی ایران رو داشتین، بازدید از بقعه شیخ صفی که لوکیشن فوق العاده ای واسه سلفی بازه های نوروزیه رو پیشنهاد میکنیم.
با گزارش امروز سرویس گردشگری ما در سفر به تنها اثر ثبت شده جهانی اردبیلیا در میراث ملی یونسکو همراه ما باشین که در اسفند ۹۶ هم تعمیر اساسی شد.
بقعه شگفتیای معماری
مجموعه خانقاه و بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی یکی از آثار جهانی ایران بوده که در فهرست میراث یونسکو به ثبت رسیده و حالا فقط یه اثر واسه ایران نیس و هر گونه دخل و تصرف به اون، با اجازه یونسکو شدنیه. ایران بیشتر از ۲۰ اثر ثبت شده جهانی در یونسکو داره که با امید به اینکه در سال ۹۷ و پس از اونم تماشاگر ثبت تعداد دیگری از آثار تاریخی و باستانی ایران در میراث یونسکو باشیم. این مجموعه شاهکاری از هنر و معماری و نمونه ای نادر از معماری اسلامی در قرون وسطا هستش.
در این مجموعه آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی و شاه اسماعیل و تعدادی دیگه از بزرگان دوره صفوی قرار داره.
ویژگیای منحصر به فرد بقعه شیخ صفی الدین
در دوران سلطنت شاهان صفوی که یکی از نقاط عطف شکوفایی هنر و معماری در ایرانه و نمونه های جذابش رو میشه در نصف جهان تماشاگر بود، وجود بقعه با ارزش موسس سلسله صفویه در این مکان باعث شد تا به عنوان یکی از مراکز مهم ملی و سیاسی مطرح شه و با روی کار اومدن اولین پادشاه صفوی، شاه اسماعیل ( وارث شیخ صفی‌الدین و رهبر صوفی راه و روش خانقاه )، تشیع رو به عنوان دین رسمی کشور اعلام شه.
بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، مجموعه ای تماشاییه که علاوه بر فضاهای عبادتی، خونه ابدی شیخ صفی الدین اردبیلی و چند تن از بزرگان، مشایخ و سلاطین دوره صفوی مثل شاه اسماعیل اول (اولین پادشاه صفویه)، همسر شاه اسماعیل (مادر شاه طهماسب) و کشته شدگان جنگ‌های شیروان و چالدران هم می‌باشه.
شیخ صفی‌الدین اردبیلی از عرفای مشهور ایران و نیای بزرگ دودمان صفویان بود که از سادات بومی اردبیل به حساب می رفت. ایشون در سال ۶۵۰ هجری قمری چشم به جهان گشود و در دوازدهم محرم ۷۳۵ هجری قمری در سن هشتاد و پنج سالگی چشم از جهان فرو بست.
این مجموعه در کنار به نمایش گذاشتن معماری ایرونی، جلوه گاه زیباترین و چشم نوازترین نوع کاشی کاری معرق و مقرنس، گچ‌بری، کتیبه‌های قشنگتر و نفیس اثر خطاطان نامدار دوره صفوی مثل میر عماد، میر قوام الدین و محمد اسماعیل، منبت‌های بی بدیل، نقره کاری، تذهیب و طلاکاری، نقاشی و… هم هستش و از شاخص ترین بناهای تاریخی ایران هستش.
از ویژگیای منحصر به فرد معماری که بگذریم، پاکی این محل در زمان صفوی باعث شده بود تا پناهگاهی واسه مردم درمونده هم باشه. آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی محل تحصن کسایی بود که از ظلم و ستم به تنگ اومده بودن و حتی محکومین به اعدام در این محل امنیت داشتن. مثلا سلطان حسین‌خان شاملو واسه حفظ جانش از دست اسماعیل قلی بیگ شاملو به این آرامگاه پناه آورد و جانش در امان موند.
قسمتای ۲۰ گانه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی
اگه به تماشای این حیرت زدگی معماری و تاریخی استان اردبیل رفتید، حتما از ۲۰ قسمت زیر در این بنا دیدن کنین و تا امکان داره از راهنمای گردشگری یا یه کتاب تاریخی درباره این بنا واسه فهم بهتر بخشای بازدید شده استفاده کنین. این اثر از مجموعه های وسیع در معماری هستش و قسمتای زیادی رو در خود جای داده :
- حرم و دارالحفاظ
- مقبره شاهزادگان در سمت شرقی دارالحفاظ
- ایوون بزرگ دارالحدیث
- چله‌خونه های قدیم و جدید که محل جلوس شیخ صفی الدین بوده است.
- مقبره همسر شاه اسماعیل (مادر شاه طهماسب)
- مقصوره (فضای جداشده با پرده یا جداساز، که واسه ادای نماز و یا قرار دادن مزار در اون، جدا می شه)
- محوطه شهیدگاه در شمال گنبد دارالحدیث
- محل جلوس شیخ صدرالدین موسی
- بیشتر از چهل عدد حجره یا اتاق
- صفه (فضاهای مسقف) مزارهای بعضی از امیران و بزرگان خاندان صفوی
- نانوا خونه یا آشپزخانه
- آشپزخانه و دیگ خونه و حجره های واسه اون
- آرامگاه مشایخ صوفیه در حجره ای رو به مزار شیخ صفی الدین
- شربت خونه در کنار چشمه آبی شامل حوض و محل پختن حلواها و شیرینی ها
- خونچه خونه و انبار با حجره های فوقانی و تحتانی
- دفترخانه شامل دهلیز و خونه و محوطه ای میان شربت خونه و خونچه خونه
- نقاره خونه که سقاخانه در زیر سقف اون قرار داشته و در پشت اون حموم و بعضی خونه های متعلقه واقع شده بود.
- هیمه خونه و زمینی در دور و بر اون
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی در میدون عالی قاپو اردبیل، اولین مقصد گردشگران خارجی در استانه. واسه آشنایی با فرصتای گردشگری و اقامتی استان در ایام نوروز، به سایت اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل مراجعه کنین. اگه به دیدن این مجموعه تاریخی فوق العاده دیدنی استان رفتید، تصاویر خود رو از راه کانالای ما در شبکه های اجتماعی بفرستین.
